Maddenin Halleri 9.sınıf , maddenin halleri , maddenin hal değişimi , maddenin halleri 9 sınıf kimya , maddenin halleri tyt
Maddenin Halleri
SIVILAR VE ÖZELLİKLERİ
Sıvılarda Viskozite
Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirence viskozite, tersine ise akıcılık adı verilir. Bir sıvının viskozitesi büyükse bu sıvının akışkanlığı azdır. Örneğin balın viskozitesi sudan daha yüksektir.
Moleküller arası kuvvetleri büyük olan sıvılar, moleküller arası kuvvetleri zayıf olan sıvılara göre genellikle daha yüksek viskoziteye sahiptir.
Sıcaklık arttıkça moleküller arasındaki çekim kuvvetleri azalacağı için sıvının viskozitesi azalır, akıcılığı artar.
BUHARLAŞMA
Buharlaşma, sıvının yeterli enerji alarak sıvı yüzeyindeki taneciklerin sıvı yüzeyinden ayrılmasına denir
- Denizden çıkıldığında üşümenin, toprak testinin içindeki suyun soğuk olmasının, ele kolonya döküldüğünde serinlik hissi duyulmasının nedeni de buharlaşma olayının endotermik oluşudur.
- Her maddenin tanecikleri arasındaki çekim kuvvetleri farklı olduğu için buharlaşma hızları farklıdır. Tanecikler arasındaki çekim kuvvetleri artıkça buharlaşma hızı düşer.
- Sıcaklık arttıkça buharlaşma hızı artar. Çünkü sıcaklık arttığında molekülün kinetik enerjisi ve ortalama hızı artarak bulunduğu ortamı daha hızlı terk eder.
- Yüzey alanı büyüdükçe buharlaşma hızı artar. Buharlaşma yüzeyde gerçekleştiği için yüzey alanı genişledikçe buharlaşan molekül sayısı artar.
- Havadaki nem arttıkça buharlaşma hızı azalır. Kuru havada çamaşırın kuruması nemli havaya göre daha hızlıdır.
YOĞUŞMA
Bir gaz ya da buharın sıvıya dönüşmesine yoğuşma denir.
Yoğuşma olayı ekzotermiktir. Yağmur yağarken havanın ısınmasının nedeni de budur.
DENGE BUHAR BASINCI
Buharlaşma, sıvı moleküllerinin yeterli kinetik enerjiye ulaştığında gaz faza geçip sıvı yüzeyini terk etmesidir. Sıvı yüzeyini terk eden gaz moleküllerinin bir kısmı soğuk hava ile karşılaştığında sıvılaşır ve sıvı faza geçer. Bu olay sürekli tekrarlanır ve sıvı-buhar dengesi oluşur.
Sıvısıyla dengede bulunan buharın oluşturduğu basınca denge buhar basıncı denir.
Bir sıvının denge buhar basıncı:
- Sıvının cinsine bağlıdır. Farklı sıvıların denge buhar basınçları farklıdır.
- Sıvının miktarına, kabın şekline ve dış basınca bağlı değildir.
- Sıcaklık arttıkça sıvının denge buhar basıncı artar.
- Moleküller arası çekim kuvveti fazla olan sıvının buhar basıncı düşüktür.
- Dış basıncın denge buhar basıncına etkisi yoktur
KAYNAMA
Sıvılar belli bir sıcaklığa ulaşınca yalnız yüzeyde değil sıvının her yerinde buharlaşma başlar. Buharlaşmanın yalnızca sıvı yüzeyinde değil sıvının içinde de meydana gelmesine kaynama denir.
Bu olayın gerçekleştiği sıcaklığa kaynama sıcaklığı veya kaynama noktası denir.
Açık hava basıncı arttıkça kaynama noktası artar. Örneğin deniz seviyesinden yükseğe çıkıldıkça açık hava basıncı düşer ve su 100 C nin altında kaynamaya başlar.
Buhar basıncı küçük olan sıvıların kaynama noktası yüksek, uçuculuğu düşük olur.
Kaynama noktasını etkileyen faktörler şunlardır:
- Dış basınç
- Sıvının cinsi
- Sıvının saflığı
Kaynama noktası ısıtıcının gücüne, sıvının miktarına ve kabın şekline bağlı değildir.
Buharlaşma ve Kaynama
Buharlaşma ve kaynama farklı olaylardır:
- Buharlaşma her sıcaklıkta, kaynama belirli sıcaklıkta olur.
- Buharlaşma sıvının yüzeyinde, kaynama sıvının her bölgesinde gerçekleşir.
- Buharlaşma sırasında sıvının sıcaklığı değişirken, kaynama sırasında değişmez.
- Buharlaşma maddenin cinsine, saflığına, sıcaklık, basınç, yüzey alanı, neme bağlıdır, kaynama maddenin cinsine, saflığına ve dış basınca bağlıdır.
- Buharlaşma sırasında kabarcıklar oluşmaz, kaynama sırasında kabarcıklar oluşur.